Belgische fotovoltaïsche zonne-energie is nu gelijk aan nucleair vermogen (niet de energie)

2020 wordt het beste jaar voor zonne-installaties in België met 1 GWp geïnstalleerd, wat het PV- park op 6 GWp brengt. Fotovoltaïsche zonne-energie levert dus meer dan 6% van het totale elektriciteitsverbruik in België in 2020.

Uit de statistieken van de Vereniging voor de bevordering van hernieuwbare energiebronnen (APERe) blijkt dat het aantal fotovoltaïsche zonne-installaties blijft toenemen. Vlaanderen heeft het grootste aandeel met meer dan 800 MWp geïnstalleerd in 2020, gevolgd door Wallonië met ongeveer 140 MWp en Brussel dat zijn record verbreekt met meer dan 50 MWp.

Op basis van de nog gedeeltelijke officiële statistieken en de cijfers van de marktspelers wordt 2020 dus het beste jaar voor zonne-installaties in België met 1 GWp geïnstalleerd, wat de jaarlijkse geïnstalleerde capaciteit met 20 % verhoogt ten opzichte van 2019.

Het Belgische fotovoltaïsche park heeft nu een cumulatief geïnstalleerd vermogen van 6.036 MWp (6 GWp).

Gelijk aan Belgisch kernvermogen

Hoewel dit vermogen nu gelijk is aan dat van al onze kernreactoren, kan niet hetzelfde worden gezegd van de overeenkomstige jaarlijkse hoeveelheid geproduceerde elektriciteit. Dit hangt af van de beschikbaarheid van kernreactoren, aangezien de zonnestraling van jaar tot jaar constant is.

Als we uitgaan van de internationale norm van 80% nucleaire beschikbaarheid, maakt Belgische zonne-energie het mogelijk om 75% van de jaarlijkse productie van een grote kernreactor te compenseren. Als we kijken naar de werkelijke beschikbaarheid in 2020 (62,3% nucleaire beschikbaarheid), kan de volledige productie van deze reactor worden gecompenseerd door de Belgische fotovoltaïsche energie.

Met iets meer dan 5 TWh geproduceerde zonnestroom in 2020 vertegenwoordigt zonne-energie 30% van het equivalent verbruik van Belgische woningen (3.500 kWh/jaar per gezin) of iets meer dan 6% van het totale elektriciteitsverbruik van België (82 TWh).

Een vertraging van de installaties in Wallonië

Terwijl Vlaanderen en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest er dit jaar uitsprongen, stellen we in Wallonië een daling vast van het aantal installaties.

Als het Waals Gewest de prestaties van de andere Gewesten had gevolgd, zou het naar schatting driemaal zoveel hebben geïnstalleerd, d.w.z. tussen 350 en 400 MWp. Deze Waalse vertraging wordt met name verklaard door een daling met 60% van de grote installaties (250 tot 750 kWp) en een instorting met 85% van de zeer grote installaties (> 750 kWp).

Niettemin houden in Wallonië de kleine installaties nog steeds stand of nemen deze sterk toe. In Vlaanderen namelijk  (+45%), na het aangekondigde effect van de compensatiegarantie van 15 jaar op de netwerktarieven indien de installatie vóór eind 2020 is uitgevoerd.

Deze aankondiging werd echter ongeldig gemaakt door het arrest van het Grondwettelijk Hof van januari 2021.

Kleine installaties (≤ 10 kWp) zijn goed voor 60 tot 65% van het geïnstalleerde vermogen in België, 10 tot 250 kWp voor 10%, en grote en zeer grote installaties voor respectievelijk 2%.

Ambities moeten naar boven worden bijgesteld

De doelstelling om tegen 2020 een vermogen aan PV-installaties van 5 GWp te realiseren, is inderdaad gehaald en zelfs overtroffen. Uit deze cijfers blijkt dat een weloverwogen ambitie erin zou bestaan om tegen 2030 een installatietempo van 1,5 GWp per jaar voor te stellen en aldus ten minste 22 GWp te bereiken in plaats van de momenteel vooropgestelde 11 GWp.

Dit is een haalbaar scenario, aangezien België de afgelopen tien jaar al twee jaar een installatie van 1 GWp heeft gehad, en gemiddeld over de afgelopen vier jaar 650 tot 700 MWp per jaar is geïnstalleerd, waarbij de prijzen steeds betaalbaarder worden.

Tenslotte merken we op dat alle opeenvolgende regeringen in het verleden de mogelijke ontwikkeling van de fotovoltaïsche zonne-energietechnologie hebben onderschat. De eerste doelstelling, die voor 2020 was vastgesteld, is dus … al in 2011 bereikt. Een echt ambitieus beleid zou daarom hogere doelstellingen kunnen bepalen.

Sluit u aan bij het IEA en de PV Sustainability Task Force

U bent actief in de fotovoltaïsche zonne-energiesector in België en u wenst, net als andere Belgische bedrijven en onderzoekscentra, uw expertise aan te bieden aan de PV-afdeling van het Internationaal Energieagentschap (https://iea-pvps.org)?

België zorgt voor een permanente aanwezigheid binnen het IEA-PVPS-programma via de bijdrage van de 3 Gewesten. Deze bijdrage opent deuren voor elk bedrijf, onderzoeker of professional om deel te nemen aan één van de 8 lopende taken, waaronder taak 12 “PV Sustainability”. 

Deelname betekent uitwisseling van informatie, onderzoeksresultaten, statistieken, technologische en marktinnovaties in een PV-toepassing. Deze internationale uitwisselingen worden afgewisseld met bijeenkomsten, die om de twee jaar worden gehouden en die verdere samenwerking mogelijk maken.

Indien u geïnteresseerd bent om deel te nemen aan Task 12 van het IEA-PVPS, gelieve dan contact op te nemen met APERe, de Belgische vertegenwoordiger in de persoon van Benjamin Wilkin: bwilkin@apere.org .